Sivas’ta Sivas Bilim ve Teknoloji Üniversitesi’ndeki Türk bilim adamları tarafından Covid-19 başta olmak üzere, yaklaşık 15 farklı hastalık için geliştirilen tanı kitleri aralarında Yunanistan’ında bulunduğu Avrupa ülkelerinde ve bir çok Afrika ülkesinde kullanılıyor.

Sivas Bilim ve Teknoloji Üniversitesi Tarım Bilimleri ve Teknoloji Fakültesi Öğretim üyesi Dr. Fatih Ölmez öncülüğündeki ekip kurdukları şirketle Sivas Teknokent’te ürettikleri yerliCovid-19 PCR tanı kitleri aralarında Yunanistan’ında bulunduğu Avrupa ülkeleri başta olmak üzere birçok Afrika ülkesine pazarlamayı başardı. Şu anada kadar üretilen 750 bin kit, Türkiye’de ki 20’den fazla ruhsatlı laboratuvarda ve Dünya’da ki farklı ülkede kullanılıyor. Aynı ekip şimdide son zamanlarda Avrupa’da kullanımı yaygınlaşan ‘hızlı kitlerinin’ üretimi için kolları sıvadı. Önümüzdeki Covid19 Antijen hızlı tanı kitlerinin Sivas’ta üretimine başlamayı hedefliyor.

10 Yıllık deneyim meyvelerini verdi

Sivas Bilim ve Teknoloji Üniversitesi Tarım Bilimleri ve Teknoloji Fakültesi Öğretim Üyesi Dr. Fatih Ölmez, mikroorganizmaların moleküler tekniklerle teşhisinde, 10 yıllık bir deneyime sahip olduklarını belirtip, “Daha önce bu teknikleri, tarımsal üretimde bitkileri hastalandıran virüslerin, bakterilerin, fungal patajonlerin moleküler testlerinde kullanıyorduk. Covid19 salgını ile birlikte , moleküler mikrobiyoloji alanındaki bu deneyimlerimizi insan hastalıklarının moleküler tanısına yönlendirmiş olduk. Sivas Bilim ve Teknoloji Üniversitemizin izni ve desteği ile Teknokent bünyesinde kurduğumuz şirketimiz ile tanı kitlerinin üretimine yönelik çalışma başlattık. Covid19 ülkemize ilk kez 2020 yılının Mart ayında görüldü. Tanı kitlerine büyük oranda ihtiyaç doğdu. Temmuz ayından sonra da ülkemizdeki ruhsatlı laboratuvarların test hizmeti vermesine izin verildi ve teste olan ihtiyacımız hızla büyüdü. Biz de Sağlık Bakanlığımızdan aldığımız, kitimizin doğru çalıştığını gösteren izinle başlamış olduk.” dedi.

Ülkemiz için onur ve övünç kaynağı

Sivas Bilim ve Teknoloji Üniversitesi Öğretim Üyesi Dr. Fatih Ölmez bir çok ülkeye kit satmayı başardıklarını belirtip, “Üretime Covid19 testi ile başladık. Çünkü ortalıkta bir yangın vardı ve yüksek oranda kit ihtiyacı vardı. Önce onun tedariğine yöneldik. Daha sonra bu alanda üretim yapan firma sayısının artması enerjimizi başka kitlere de yönlendirmemize neden oldu. Ürettiğimiz kitlerimizi sadece yurt içerisinde değil Yunanistan, Kosova, Ugande ve Kenya gibi yurt dışındaki ülkelere de satmaya başladık. Kitlerimiz ülkemizde 20 ayrı laboratuvarda kullanılıyor. Sivas’ta üretilen ülkemizde birçok laboratuvarda kullanılıyor olması ve yurt dışına gönderilmesi bizim için de büyük bir övünç kaynağı.” dedi.

İki hafta içerisinde ‘hızlı kit’ üretecekler

Ölmez, iki hafta içerisinde ‘hızlı kit’ üretimine başlayacaklarına vurgu yaparak, “Avrupa’da birçok ülkede virüsün hızlı antijen testleri ile tanısı yapılıyor. Avrupa ülkeleri yerinde hızlı tespit (point of care) dediğimiz sistemle hızlı tanı kitlerini kullanmaya başladı. Almanya başta olmak üzere birçok ülke bunları kullanıyor. Tiyatroya; sinemaya girerken, toplu taşıma araçlarına binerken hemen öncesinde aşılı olsanız bile Covid19 taşımadığınıza dair dair bir test isteniyor. Buda hızlı tanı kitleri ile sağlanıyor. Sağlık bakanlığımız henüz uygulamaya geçmemiş olsa da yakın zamanda ülkemizde de bu testlerin kabul göreceğini ve kullanımının yaygınlaşacağını öngörüyoruz. Enerjimizi buna odakladık. Hızlı tanı kitlerini Sivas’ta üretmek için çalışmalarımıza başladık. Muhtemelen iki hafta içiresinde de hızlı tanı kitlerinin üretimine başlamış olacağız. Başlangıçta aylık 3 milyon testilik bir kapasite öngörüyoruz” dedi.

Yunanistan’a bile sattılar

Ölmez, ürettikleri kit sayışının 750’bini geçtiğini ifade ederek şunları söyledi. “Ürettiğimiz testlerin sayısı 750 bini buldu. Kosova Uluslararası Hava Limanındaki Covid19 test laboratuvarı bizim test kitlerimiz ile optimize edildi ve halen aktif olarak çalışıyor. Yunanistan’a kit gönderdik. Kenya’da ki büyük bir hastane grubuna kitimiz gidiyor. Uganda’da üretim tesisi kurduk. İzinlerimizi aldık ve üretimimiz sürüyor. Avrupa’da da 5-6 ülkeye kit gönderdik. Farklı ülkeler ile görüşmelerimiz sürüyor”

Üniversiteden tam destek

Sivas Bilim ve Teknoloji Üniversitesi Rektörü Prof. Dr Mehmet Kul, Ölmez ve ekibinin çalışmalarına her türlü desteği verdiklerini vurgulayarak şunları söyledi. “Sivas Bilim ve Teknoloji Üniversitesi kısa sürede büyük gelişmeler sağladı. Hem araştırma anlamında hem de eğitim anlamında. Fatih hocamız da belirttiği gibi akademik bilginin ticarileşmesine çok önem veriyoruz. Bu konuda araştırmacılarımıza ve öğretim üyelerimize her türlü desteği veriyoruz. Fatih hocamızın bir bilgi birikimi vardı. Akademik camiada edinmiş olduğu tecrübeleri vardı. Çalışmalarının ticarileşmesinde önünün açılmasıyla ülkemiz açısından büyük faydalar sağlanabilecekti. Bu şirketin kurulmasında bizim görüşümüzü sorduğunda kendisini canı gönülden destekledik. Akademik bilginin ülke ekonomisine katkısı hem hocamız hem de üniversitemiz açısından çok gurur verici bir durumdur.”