İçişleri Bakan Yardımcısı İsmail Çataklı, düzenli göçten düzensiz göçe dönüşlerin önüne geçmek için bazı ülkelerden alınan Türkiye vizelerinde parmak izi şartı geleceğini açıkladı.

İçişleri Bakan Yardımcısı İsmail Çataklı ve Göç İdaresi Başkanı Savaş Ünlü basın mensupları ile bir araya geldi. Türkiye’nin düzensiz göç ve mültecilerle ilgili yol haritası ve mücadelesinin konuşulduğu toplantıda Bakan Yardımcısı Çataklı, mültecilerle ilgili yeni adımların atılacağını duyurdu. Türkiye’de toplam 5 buçuk milyon göçmen olduğunu belirten Çataklı, bazı illere mülteci girişinin yasaklandığını ve dengeli bir dağılım yapacaklarını söyledi.

“İstiyoruz ki göç sorunu, sorunun kaynağında çözülsün”

Göç meselesinin bugüne ait bir mesele olmadığını belirten İçişleri Bakan Yardımcısı Çataklı, Türkiye’de göç yönetimi hakkında dört parametre oluşturduklarını söyledi. Çataklı, “İstiyoruz ki göç sorunu, sorunun kaynağında çözülsün. Türkiye’nin yaptığı birçok çalışma bunun üzerine. Suriye’de, Afganistan’da. İkincisi, düzensiz göçü sınırlarımızda durdurmaya çalışıyoruz. İçeride düzensiz olarak ya da düzenli olarak içeri girdikten sonra düzensiz hale dönüşen, yakalanıp sınır dışı edilmesi için faaliyetlerimiz var. Bir de Türkiye’de bulundukları süreç içerisinde kalmaları için yürüttüğümüz çalışmalar var” diye konuştu.

“Vize ile geldikleri halde belli bir süre sonra çıkmaları gerekiyor ancak çıkmıyorlar”

Çataklı, sınırda düzensiz göçmenleri engelleme faaliyetleri kapsamında 2021’de 451 bin kişinin engellendiğini açıkladı. Sınırdan yasa dışı yollarla gelenler olduğu gibi yasal olarak girdikten sonra çıkması gereken yabancıların bazılarının çıkmadığını söyleyen Çataklı, “Vize ile geldikleri halde belli bir süre sonra çıkmaları gerekiyor ancak çıkmıyorlar. Bunlar da düzensiz göçmen konumuna düşüyor. Yani sadece sınırlardan yasa dışı olarak geçmiş olanlar değil, Türkiye’ye yasal olarak gelmiş ama daha sonra ayrılmamış. Onlara yönelik çalışmalar yapıyoruz” diye konuştu.

Bakan Yardımcısı Çataklı, sınır ötesinde Türkiye’nin yürüttüğü faaliyetler neticesinde Suriye’de 6 milyon, İran’da 2 milyon göç potansiyelinin sınır dışında tutulduğunun altını çizdi. Suriyeli vatandaşların geri gönderilmesi tartışmalarına değinen Çataklı, dönüşlerin genelde Türkiye’nin operasyon gerçekleştiği bölgelere olduğunu, bu sayının da 486 bin civarında olduğunu açıkladı.

Yabancı yerleşimlere ‘nüfusun yüzde 25’i’ sınırlaması

Yabancı uyruklu vatandaşların gettolaşmasına yönelik çalışmaların yapıldığını belirten Çataklı, bir mahallede toplam nüfusun sadece yüzde 25’inin yabancı olmasına müsaade edileceğini söyledi. Bu kapsamda 781 mahallenin yabancı yerleşimine kapatıldığını belirten Çataklı, “Yabancıların yoğunlaştığı yerlerde daha çok metruk binalarda, hatta bazen konut bile olmayan yerlerde kaldıklarını görüyoruz. Birinci önceliğimiz şu anda oralardaki metruk binaların ortadan kaldırılması. Konut olmayan ama konut gibi görünen yerlerin boşaltılmasını sağlamak. İkincisi ise STK’larla iş birliği içerisinde taşınmak isteyenlere destek olunarak teşvik edilmesini sağlamak. Kaldı ki zaten kayıt yapmaya kalktığı zaman o mahallede kayıt yaptıramayacak. Dolayısıyla yeni ikametini o adresin dışında bir yere almak zorunda olacak. Zaman içerisinde buradaki yoğunluklar düşecek. Şunu söyleyeyim kimseyi yakasından tutup zorla alıp götürdüğümüz yok. Öncelikle gerekli bilgilendirmeleri yaparak, gerekli süreler verilerek buraları boşaltmalarını sağlıyoruz” dedi.

Bazı ülkelerden alınan Türkiye vizelerine parmak izi şartı geliyor

Düzenli şekilde Türkiye’ye giriş yaparak düzensiz hale gelen göçmenlerle ilgili yeni bir parmak okuma sistemi getirileceğini söyleyen Çataklı, “Vize alıp Türkiye’ye geliyorlar. Türkiye’ye geldikten sonra yasal kimliklerini ve pasaportlarını imha ediyorlar. Dolayısıyla o kişinin hem kimliğini hem durumunu tespit etmek imkansız hale geliyor. Bunu çözebilmek için Dışişleri Bakanlığı ile birlikte çalışarak tüm vize verilen noktalara parmak izi cihazları gönderdik. Bu ayın 15’i itibarıyla son testleri başladı. Artık vize başvurusu sırasında parmak izlerini alacağız. Türkiye’ye geldikten sonra kimlik bilgilerini imha etmiş olsalar bile parmak izlerinden tanıyarak bu alandaki açığı kapatmış olacağız ve bu düzenliden düzensize geçişi büyük oranda halledeceğimizi düşünüyorum” diye konuştu.

“Türkiye’deki Suriyeli sayısı 3 milyon 700 bin civarında”

Geçici koruma statüsündeki mültecilerin adres değişikliği konusundaki bildirimlerini sağlıklı bir hale getirmek için çalışma yürüttüklerini söyleyen Çataklı, kayıt dışı Suriyelilerin milyonları bulduğu iddialarına da şu cevabı verdi:

“Yaklaşık iki ay duyuruları yaprak bekleyeceğiz. Bu arada da yardım yapan STK’lar ile çalışacağız. İki ay sonra adres değişikliğini bildirmeyenlerin geçici korumalarını askıya alacağız. Askıya almak ne demek? Türkiye’deki yararlandıkları hizmetlerin hiçbirinden yararlanamayacaklar. Hastaneye, okula ve birçok kuruma gittiğinde askıya alındığını görecek. Erişebildiğimiz her alanda bunu tekrarlayarak onun adresini güncelleştirmesini sağlayacağız. Belli bir süre geçtikten sonra bu oturmaya başlayacak ve tam sayı ortaya çıkacak. Türkiye’deki Suriyeli sayısı 3 milyon 700 bin civarında. Bu sayının üstünde Suriyeli olması mümkün değil. Suriyeliler ısrarla kayıt altına girmek için çabalıyorlar. Neden kayıtsız dursunlar?” ifadelerini kullandı.

Suriye’den Türkiye’ye savaş ya da çatışma bölgelerinin ötesinde ekonomik sebeplerle gelenlerin olduğunu tespit ettiklerini açıklayan Çataklı, Suriye kaynaklı göçlerde artık doğrudan geçici koruma statüsü verilmeyeceğini söyledi. Çataklı, bunun yerine bu göçmenlerin kamplara yerleştirileceğini ve araştırılarak eğer uygunsa geçici koruma statüsü verileceğini duyurdu.

Mülteci ikametine kapatılan iller

İkamete kapatılan iller hakkında açıklamada bulunan Çataklı, “Kapatılan iller üç gruptan oluşuyor. Birincisi geçici korumaya kapatılanlar. İkincisi uluslararası korumaya kapatılanlar. Üçüncüsü ise ikisine birden kapatılanlar var. Geçici koruma kaydına kapatılan iller; Ankara, Antalya, Aydın, Bursa, Çanakkale, Düzce, Edirne, Hatay, İstanbul, İzmir, Kırıkkale, Kocaeli, Muğla, Sakarya, Yalova. Uluslararası korumaya kapalı iller; Ankara, Antalya, Aydın, Bartın, Bursa, Diyarbakır, Edirne, İstanbul, İzmir, Kırklareli, Muğla, Muş, Osmaniye, Rize, Tekirdağ, Tunceli” ifadelerini kullandı.